Κατά την παθολογική αϋπνία, τα άτομα δυσκολεύονται να κοιμηθούν ή να διατηρήσουν τον ύπνο τους, ή ακόμη και όταν κοιμούνται να μην ξεκουράζονται για τουλάχιστον 1 μήνα. Η αϋπνία προκαλεί άγχος, δυσκολία στη συγκέντρωση και αίσθημα κόπωσης. Συχνά οι άνθρωποι που ταλαιπωρούνται από χρόνια αϋπνία καταφεύγουν στο αλκοόλ, στα υπνωτικά ή στα αγχολυτικά προκειμένου να διευκολύνουν τον ύπνο τους.

Σαφή αίτια εμφάνισης της διαταραχής αυτής δεν υπάρχουν. Στους παράγοντες που την πυροδοτούν συγκαταλέγονται κάποια στοιχεία ιδιοσυγκρασίας, όπως η τάση να εσωτερικεύει κανείς την ένταση που νιώθει. ‘Αλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνισή της είναι ο τρόπος ζωής, η συσσωρευμένη ψυχολογική πίεση, καθώς και αρνητικά γεγονότα ή έντονες μεταβολές στη ζωή του ατόμου. Η μη έγκαιρη αντιμετώπισή της μπορεί να οδηγήσει σε δυσανάλογες ως προς το αρχικό πρόβλημα επιπτώσεις καθώς επεκτείνονται και σε άλλους τομείς της καθημερινότητας του, όπως εργασία, προσωπικές σχέσεις, κλπ.